Γυναίκες με ποδήλατο, οι Νέες Γυναίκες
Γυναίκες με ποδήλατο, οι Νέες Γυναίκες
H Ημέρα της Γυναίκας εορτάζεται παγκοσμίως μια φορά το χρόνο, στις 8 Μαρτίου. Αποτελεί ημέρα μνήμης των αγώνων των γυναικών για τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους και θεσπίστηκε για πρώτη φορά το 1977 με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ.
Στις Πόλεις για Ανθρώπους, η Ημέρα της Γυναίκας εορτάζεται κάθε ημέρα. Οι Πόλεις για Ανθρώπους είναι πόλεις για γυναίκες. Σε αυτές, η γυναίκα εντάσσεται και αντιμετωπίζεται στην κοινωνία ισότιμα με τον άνδρα, έχει ίσα πολιτικά και εργασιακά δικαιώματα και επάξια αναγνώριση σε κάθε τομέα δραστηριότητας και ενδιαφέροντός της.
Ο αγώνας για την ισότητα των φύλων συνεχίζεται έως και σήμερα, σε όλο τον κόσμο.
Πώς όμως το αγαπημένο μας όχημα συντέλεσε στην επιτυχία μερικών από τις πιο σημαντικές διεκδικήσεις του γυναικείου φύλου, όπως στον αγώνα για το δικαίωμα ψήφου;
<<Θα σας πω τι πιστεύω για το ποδήλατο. Το ποδήλατο έχει συνεισφέρει στην απελευθέρωση της γυναίκας όσο τίποτα άλλο στον κόσμο. Προσφέρει στις γυναίκες μια αίσθηση ελευθερίας και αυτοδυναμίας. Χαίρομαι κάθε φορά που βλέπω μια γυναίκα να ποδηλατεί… είναι η εικόνα μιας ελεύθερης, ανεμπόδιστης γυναίκας.>> Susan B. Anthony, 1896
Οι γυναίκες ποδηλατούν από πόλη σε πόλη για το δικαίωμα ψήφου
Το πρώτο ποδήλατο κατασκευάστηκε το 1817 και μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα είχε εξελιχθεί σε ένα προσιτό και δημοφιλές όχημα, ιδανικό για τις αστικές μετακινήσεις. Έτσι, άρχισαν να το χρησιμοποιούν και οι γυναίκες, των οποίων οι μετακινήσεις έως τότε εξαρτώνταν από τα άλογα και τα ποδήλατα των ανδρών. Η κατοχή ενός αυτοκινήτου ή αλόγου ήταν ιδιαίτερα ακριβή και δεν μπορούσε να τη συντηρήσει εύκολα μια γυναίκα μόνη της.
Οι ποδηλάτισσες γύριζαν από πόλη σε πόλη διεκδικώντας τα δικαιώματά τους και βρίσκοντας νέες υποστηρίκτριες -αλλά και υποστηρικτές- στον αγώνα τους για την ισότητα των φύλων. Οι ομάδες και οι φωνές τους ενισχύονταν ολοένα και περισσότερο, δυναμώνοντας το φεμινιστικό κίνημα. Ήταν οι <<Νέες Γυναίκες>>.
Ως <<Νέα Γυναίκα>> ορίστηκε αυτό το νέο πρότυπο γυναίκας που αγωνιζόταν για την ισάξια θέση του σε κάθε φάσμα της καθημερινότητάς του. Η εικόνα της <<Νέας Γυναίκας>> έγινε άμεσα συνυφασμένη με το ποδήλατο, καθώς ήταν το όχημα που της προσέφερε ανεξαρτησία και της επέτρεπε να μετακινηθεί ελεύθερα όπου επιθυμούσε, πραγματοποιώντας τον αγώνα της.
Το ποδήλατο φέρνει στη μόδα τα γυναικεία παντελόνια
Οι ποδηλάτισσες ήταν από τις πρώτες γυναίκες που φόρεσαν παντελόνια, εξοργίζοντας το συντηρητικό ανδρικό κοινό. Οι μεγάλες αποστάσεις που διένυαν σε συνδυασμό με την ανάγκη για άνετες μετακινήσεις, έφεραν στη γυναικεία ένδυση τα παντελόνια για πιο εύκολο πετάλι. Πιο συγκεκριμένα, τη δεκαετία του 1880 οι κλασσικές τότε -βαριές και με πολλά στρώματα υφάσματος- φούστες, άρχισαν να μένουν στις ντουλάπες. Αντί αυτών, σχεδιάστηκε ένα νέο είδος φούστας, πιο ανάλαφρο, που διευκόλυνε τις κινήσεις του ποδιού. Στη συνέχεια, έκαναν εμφάνιση τα bloomers, ένα είδος διχοτομημένης φούστας που έμοιαζε με παντελόνι – βερμούδα και επέτρεπε στην αναβάτρια να ποδηλατεί χωρίς άγχος για το αν θα φυσήξει αέρας σηκώνοντας το ρούχο ή αν το ύφασμα θα μπλεχτεί στην αλυσίδα ή σε κάποιο άλλο σημείο του ποδηλάτου. Σταδιακά, η <<Νέα Γυναίκα>> έβαλε στην καθημερινή γκαρνταρόμπα της και το κανονικό παντελόνι, στη μορφή που το φορούσαν και οι άνδρες.
Η <<Νέα Γυναίκα>> είναι μια γυναίκα με ποδήλατο
Ο γυναικείος ποδηλατικός πληθυσμός αυξανόταν χρόνο με το χρόνο. Το 1888, πραγματοποιήθηκε η πρώτη ποδηλατική βόλτα στη Λεωφόρο της Πενσυλβάνια στην Ουάσινγκτον, ενώ το 1894 η Annie Londonderry ήταν η πρώτη γυναίκα που έκανε το γύρο του κόσμου με το ποδήλατό της. Οι πόλεις γέμιζαν με ποδηλάτισσες.
Το ποδήλατο είχε συνδεθεί άρρηκτα με τη γυναικεία ανεξαρτησία και την ισότητα των δύο φύλων, η οποία έβρισκε -και ακόμα βρίσκει- σφοδρούς αντιπάλους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της εναντίωσης στην ισότητα των δύο φύλων αποτελεί η διαμαρτυρία των φοιτητών του Cambridge το 1897. Οι φοιτητές του πανεπιστημίου κρέμασαν το ομοίωμα της ‘Νέας Γυναίκας’ -μια ποδηλάτισσα- στον προαύλιο χώρο, διαμαρτυρόμενοι ενάντια στο δικαίωμα της φοίτησης των γυναικών. Το συμβάν αυτό, αναγνωρίζει το ποδήλατο ως σύμβολο της <<Νέας Γυναίκας>>.
Οι ποδηλάτισσες σήμερα:
Σήμερα, το 30% των Kineo riders είναι γυναίκες.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το ποσοστό των γυναικών στον ποδηλατικό πληθυσμό μεταβάλλεται ανάλογα με τη χώρα. Ενδεικτικά:
- Ιαπωνία: 56% των ποδηλατών είναι γυναίκες
- Αγγλία: 27%
- Αυστραλία: 36%
- ΗΠΑ: 30%
- Βραζιλία: 13%
- Ελβετία: 47%
- Γερμανία: 49%
Το ποδήλατο συνεχίζει να αποτελεί το μέσο που προσφέρει τη μεγαλύτερη ελευθερία στις μετακινήσεις εντός της πόλης, όχι μόνο στις γυναίκες, αλλά σε σχεδόν κάθε άτομο της κοινωνίας. Στα τέλη του 19ου αιώνα αποτελούσε το όχημα διεκδίκησης των γυναικείων δικαιωμάτων.
Πλέον, αποτελεί το όχημα της διεκδίκησης του δικαιώματος στις Πόλεις για Ανθρώπους. Στις πόλεις που δεν έχουν το 60% του δημόσιου χώρου τους κατειλημμένο από παρκαρισμένα αυτοκίνητα και όπου κάθε μετακίνηση πραγματοποιείται εύκολα και γρήγορα, χωρίς περιττές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στους ανθρώπους.